ჯობს იყო ინტროვერტი თუ ექსტრავერტი? მოკლედ, პასუხი ასეთია: არც ერთი პიროვნული თვისება – მათ შორის ინტროვერტულობა და ექსტრავერტულობა – არ არის უპირატესი სხვა თვისებებთან შედარებით. და მაინც, საკითხი ამით არ მთავრდება და აი რატომ.
მოჩვენებითი სტერეოტიპები
შეგიძლიათ ინტროვერტები წარმოიდგინოთ როგორც ღრმა ფიქრის მოყვარულ მარტოებს, ხოლო ექსტრავერტები – როგორც მოლაპარაკე და კომფორტულ ადამიანებად, მაგრამ ეს სტერეოტიპები შეცდომაში შეგიყვანთ. ინტროვერტულობა და ექსტრავერტულობა სინამდვილეში არა ჩვენს სოციალურ უნარებს ან თვითშეგნებაზე მიუთითებს – ისინი იმაზე მეტყველებს, საიდან ვიღებთ ენერგიას და როგორ ურთიერთობთ გარემოსთან. მოდი, უფრო დეტალურად განვმარტოთ:
- როცა ინტროვერტები იგრძნობს ენერგიის დაცლას, მათ სჭირდებათ დრო, რომელსაც გაატარებენ ზედმეტი გარედან მიღებული სტიმულების გარეშე. მათი მშვიდ გარემოში და მარტო ყოფნაში კომფორტულად ყოფნა შეიძლება მათ თვითმოკვლევასა და განჭვრეტისაკენ მიუთითებდეს – და ხშირად სწორედ ასეა – მაგრამ ეს ავტომატურად არ ნიშნავს, რომ ინტროვერტი „უკეთესად“ ახერხებს ინტროსპექციას, ვიდრე ექსტრავერტი. ექსტრავერტებიც შესაძლოა იყვნენ ძალიან თვითშეგნებულები – უბრალოდ ისინი მეტ ენერგიას იღებენ გარე სტიმულებისგან და ადამიანებთან ურთიერთობით, ვიდრე მარტო ყოფნისას.
- როცა ექსტრავერტები იგრძნობენ ენერგიის დაცლას, ძირითადად გარეთ მიდიან, რომ ხელახლა აივსონ ძალებით. ეს მიდრეკილება, რომ იაქტიურონ და იყვნენ საზოგადოებაში, შეიძლება მათ სოციალურ ოსტატობამდე მიიყვანოს – და ხშირად ასე დგება – თუმცა ეს ავტომატურად არ ნიშნავს, რომ ექსტრავერტი “უკეთესად” სოციალიზირდება, ვიდრე ინტროვერტი. ინტროვერტებიც შეიძლება იყვნენ ძალიან მეგობრული და კომუნიკაბელური – უბრალოდ სოციალური ურთიერთობის შემდეგ შესაძლოა განმარტოება და დასვენება დასჭირდეთ.
კულტურული ნორმები
იმ კულტურის მიხედვით, სადაც ცხოვრობთ, შეიძლება ჩანდეს, რომ უფრო ადვილია იყო ან ინტროვერტი, ან ექსტრავერტი. მაგალითად, თუ გარშემორტყმული ხართ ექსტრავერტებით, შეიძლება თქვენი ინტერაქცია და ენერგიის დონე ახლოს იყოს მათთან და მეტი სიმარტივე იგრძნოთ ექსტრავერტობასთან.
თუმცა, ეს სულაც არ ნიშნავს, რომ საკუთარი კულტურის ნორმებში ჯდომა უკეთესია – ბევრ შემთხვევაში, განსხვავებულობა შეიძლება უპირატესობაც კი იყოს. მიუხედავად ამისა, თუ მუდმივად ისეთ ადამიანებთან ხართ, რომლებიც პიროვნულ თვისებებში არ ემთხვევიან თქვენ, ხანდახან შეიძლება იგრძნოთ თავი ნაკლებად კომფორტულად ან თითქოს ატყდებით სხვებს.
სხვა თვისებებისა და გამოცდილების როლი
ინტროვერტულობა და ექსტრავერტულობა მხოლოდ ერთი ნაწილია ადამიანის პიროვნულ ტიპში. სხვა თვისებებიც დიდ როლს ასრულებს მის ქცევაში, ფიქრებში და ემოციებში. მაგალითად, ინტროვერტი, რომელსაც აქვს მოაზროვნე თვისება, საგრძნობლად განსხვავებულად წარადგენს თავს გასაუბრებაზე, ვიდრე ინტროვერტი, რომელსაც ემოციური აქვს.
ასევე, ადამიანის ცხოვრებაში მიღებული გამოცდილებაც მნიშვნელოვან როლს თამაშობს კონკრეტულ სიტუაციაში კარგად თავს გადარჩენაში. მაგალითად, თუ ერთ-ერთ ინტროვერტს ადრე რეკრუტინგში უმუშავია, ეს გამოცდილება უდაოდ იმოქმედებს იმაზე, რა პასუხებს გასცემს გასაუბრებაზე. ასე რომ, ვინ უკეთ გაართმევს თავს სამსახურის გასაუბრებას: ექსტრავერტი რეკრუტინგის გამოცდილების გარეშე, თუ ინტროვერტი რეკრუტინგის გამოცდილებით? ამას ნათლად ვერ ვიტყვით.
და სწორედ ეს უსვამს ხაზს, რატომ არ არის „უკეთესი“ იყო ინტროვერტი ან ექსტრავერტი. თითოეულ თვისებას თავის ძლიერი და სუსტი მხარეები აქვს და არც ერთს არ გააჩნია სამსახური მეორესზე უპირატესობით (ან სუსტი მხარეების რაოდენობით). გარდა ამისა, ინტროვერტულობა და ექსტრავერტულობა ჩვენი პიროვნების მხოლოდ ერთი ასპექტია – მნიშვნელოვანი, მაგრამ მაინც მხოლოდ ერთი ნაწილი იმისა, რაცა ვართ.
შემდეგი ნაბიჯები
- თუ ჯერ არ გაქვთ გავლილი, სცადეთ ჩვენი უფასო პიროვნების ტესტი და გაიგეთ, რამდენად ინტროვერტი ან ექსტრავერტი ბრძანდებით.
- დაათვალიერეთ ჩვენი მსოფლიო რუკა და ნახეთ, რომელი ქვეყნები უფრო ინტროვერტულია ან ექსტრავერტული.
- მოითავსეთ მეტი ცოდნა ინტროვერტულობისა და ექსტრავერტულობის სხვაობებზე.