Shaxsiyat turishingiz uchun ideal kasb bormi? Qisqa javob — yo‘q. Aslida, siz uchun ideal kasb mavjud va shaxsiyat turi mazkur moslikni topishda muhim omildir. Umuman olganda, statistik nuqtayi nazardan, ayrim kasblar ma’lum shaxsiy xususiyatlar bilan yaxshi (yoki yomon) mos keladi. Bunday umumlashtirilgan ma’lumotlar juda foydali, lekin ular siz hamda belgilangan kasb o‘rtasida mukammal moslikni kafolatlay olmaydi.
Buning bir necha asosiy sabablari bor. Keling, har qanday shaxsiyat turi — jumladan, sizning turingiz uchun ham — “ideal kasb” atamasi bilan bog‘liq bo‘lgan bir qator muhim faktlarni ko‘rib chiqamiz.
Faqat shaxsiyat turi emas
Shaxsiyat turlari, xatti-harakatdagi o‘xshash jihatlar — shaxsiy xususiyatlar — bilan belgilanadigan katta guruhlardir. Biroq, bir xil shaxsiyat turiga mansub odamlarning tajriba, e’tiqod, madaniyat va sharoitlarida tub farqlar bo‘lishi ham mumkin. Va bu individual farqlar ishga moslik nuqtasida juda muhim ahamiyatga ega.
Shuning uchun aniq bir shaxsiyat turiga ega barcha odamlarga yagona “ideal kasb”ni tayinlash na amaliy, na to‘g‘ri bo‘ladi. Ammo ishning ma’lum jihatlarini shaxsiyat turi bilan taqqoslash, ehtimoliy moslik (yoki mos kelmaslik)larni aniqlashda yordam bera oladi va bu sizga to‘g‘ri kasb tanlashga yordam beradi.
Kichik guruh omili
Agar tadqiqotlarimizdan ko‘rinib tursa-ki, X turiga mansub odamlarning 90 foizi shokolad yeyishni yaxshi ko‘radi, umuman olganda, “X turi shokoladni yaxshi ko‘radi” desak to‘g‘ri. Ammo qolgan 10 foizlik kichik guruh uchun bu haqiqat emas. Shuning uchun “Siz X turisiz, shokolad siz uchun ideal shirinlik” deb maslahat berish to‘g‘ri emas, lekin “Agar siz X turiga mansub bo‘lsangiz, desert uchun shokoladni sinab ko‘ring — sizga ko‘proq yoqib qolishi mumkin!” deyish foydali bo‘ladi.
Xuddi shu tarzda, ma’lum bir shaxsiyat turiga mansub odamlarning ko‘pchiligi uchun bir kasb statistika jihatidan yaxshi mos keladi, deyishimiz mumkin. Ammo bu kasb hammasi uchun ideal deb aytish adolatli ham, to‘g‘ri ham emas.
Iroda kuchi, motivatsiya va o‘zlashtirilgan xulq-atvor
Ko‘plab odamlar, bepul qilmaydigan, ya’ni qiziqmas ishlarni ham maosh va professional muvaffaqiyat uchun bajaradilar. Shu qatorda, ma’lum shaxsiyatga mos bo‘lmagan kasbda ham odamlar o‘zini namoyon qilib, muvaffaqiyatlarga erisha olishi mumkin. Motivatsiya va muntazam mashq qilish orqali insonlarga avval tabiiy va qulay bo‘lmagan narsalarda ham yuksak darajaga chiqish imkoniyati tug‘iladi.
Masalan, shiddatli Ekstravert odam ham atrofidagilarga ochiqchasiga tinglovchi va samimiy fikr bildirib, yaxshi terapevt bo‘lishni o‘rgana oladi. Yoki, tortinchoq Introvert ham do‘stona va suhbatdosh bo‘lishni, natijada a’lo darajadagi savdogar bo‘lishni o‘rgansa bo‘ladi. Shunchaki, “Ekstravert yetarlicha yordam bera olmaydi” yoki “Introvert yirik mukofotlar qozona olmaydi” deb bu odamlarni kerakli sohalardan uzoqlashtirish mantiqqa zid.
Aksincha, bizning maqsadimiz odamlarga o‘z chegaralarini kengaytirishda, baxtli va muvaffaqiyatli bo‘lishda yordam berishdir. Bu kasbga moslik borasida doimo eng oson yo‘lni tanlash kerak, degani emas. Sizning orzu va iroda kuchingiz, ehtimol, muvaffaqiyatingiz uchun eng muhim omildir.
Siz uchun ideal kasb
Biz shaxsiyatga asoslangan kasbga moslik masalasini o‘rganish orqali aql bilan, ongli qaror qabul qilishingizni rag‘batlantiramiz. Bitta “ideal kasb”ni tavsiya qilish uchun emas. Bundan tashqari, tanlagan yo‘lingizda — har qanday yo‘l bo‘lsa ham — shaxsiyat turiga doir muammolar va imkoniyatlarni oldindan ko‘rsatib, muvaffaqiyat sari ilgarilashingizga ham ko‘maklashamiz.
Ha, shaxsiyat turiga oid statistika professional faoliyatingizda havolalik manba sifatida nihoyatda foydali, biroq bu — yo‘l xaritasi, qoidalar to‘plami emas. Siz uchun ideal kasb bor, lekin uni topish sizning zimjangizda — manzilni siz tanlaysiz, biz esa sizga u yerga yetib borishda yordam beramiz.
Qayerdan davom ettirish mumkin
- Sizga ideal kasbingiz aynan nima ekanini ayta olmasak ham, boshqa odamlar “Fikrlar va Hikoyalar” bo‘limida o‘z tajribasi bilan o‘rtoqlashgan. Ko‘rib chiqing! (Kirish talab qilinadi.)
- Bizning Yangi boshlovchilar uchun maqolalarni o‘qing.
- Teoriyamiz asoslari hamda shaxsiyat sinovimiz qanday ishlashi haqida batafsil tanishing.
- Shaxsiyat turingiz haqida ko‘proq bilib oling — kuchli va zaif tomonlar, ishdagi muomala, va, albatta, kasb yo‘llari haqida ham.
- Quyidagi professional rivojlanish maqolalaridan foydalaning, masalan, shaxsiyat turiga ko‘ra kasbga moslikni qanday aniqlash bo‘yicha mashqlar kabi.